— बालगोविन्द राजभण्डारी

बुझिस् साईला !
प्रजातन्त्र नआई म मर्दै मर्दिन
त्यो साईला र मेरो बीचको कुरा थियो
मैले भनेको थिएँ उसलाई,
‘बुझिस् साईला,
प्रजातन्त्र नआई म मर्दै मर्दिन
प्रजातन्त्र नआए यो भर्याङ चढ्दै चढ्दिन
र
प्रजातन्त्र नआए कतै झर्दा पनि झर्दिन’
चढिन पनि, झरिन पनि
मैले प्रजातन्त्रको वकालत गर्दा
जेल–नेल खाएँ
राजकाज मुद्दाको सास्ति खाएँ
हाकिमहरुका गाली खाएँ
त्यो त के थियो र ?
मेरो साथीले त सिपाहीको बुट खायो
बन्दुकको कुञ्ज खायो
पछि ऊ सहिद बन्यो,
म चाँहि भईन ।
……………………………
मैले त्यति बेला बोलेका कुरा छन्
भाषण गरेका कुरा छन्
ताली र गाली खाएका कुरा छन्
सिस्नुपानी लगाउँदा
उफ«ी उफ«ी चिच्याएका कुरा छन्
तिमीले देखेका छौ मेरा ती दिनहरु
भोक भोकै भीर र पहरामा बास बसेका रातहरु
अनि अहिले पनि बलैले साश फेरिरहेको छु
दूर्भाग्यले भनौं या भाग्यले भनौं
जीवन भनेर बाँची रहेछु
……………………………….
झण्डा फरर्र गाडिहरु दौडन्छन्
महलमा बसेर मदीरा खानेहरु कुर्लन्छन्
ऊ माथी माथीका कुरा गर्छ
तर, तल तल झरिरहेको कुरा म गर्छु
ऊ समृद्धिको कुराहरु गर्छ
तर ऊसँग फटाहा गाउँघरका तिल्के र तारेहरु
अनेक अनेक गफ चुटेर बसिरहन्छन्
हो,
मैले त्यति बेला भनेको थिएँ
‘डेक प्रजातन्त्र नआई कतै चल्दै चल्दिन’
बुझिस्, साईला !
प्रजातन्त्र नआई म मर्दै मर्दिन
……………………………………….
यहाँ राता सेता झण्डाका कुरा पनि छन्
तारा र सूर्यका कुराहरु छन्
जिन्दावाद र मूर्दावादका कुराहरु छन्
तर भ्रष्टहरुको कुरा छैनन्
दुःख पाएका निमुखाका कुरा छैनन्
प्रजातन्त्रका लागि लड्ने योद्धाहरुको कुरा छैनन्
म के भनुँ ?
उतिबेला दुःख पाएका
तन्नेरी जवानहरुका कुरा छदै छैनन्
उहिले साईलासँग मैले भनेको
‘बुझिस् साईला,
यो देशमा उज्यालो दियो नजगाई
अरु के गर्दै गर्दिन
घर घरमा प्रजातन्त्रको बाजा नबजाई
म मर्दै मर्दिन ।’

(– राजनीतिज्ञ महेश कोर्मोचाले याद दिलाएपछि गरिएको सृजना)

Advertisement:

• #— बालगोविन्द राजभण्डारी
• #प्रजातन्त्र
• #महेश कोर्मोचा